Çeçen bağımsızlık mücadelesinin sembol ismi Cahar Dudayev, 1944 yılının Şubat ayında Çeçenistan'ın Yalho köyünde dünyaya geldi. Hayata gözlerini açar açmaz Rus baskısı ile karşılaştı. 23 Şubat 1944'te Sibirya'ya sürgün edilenlerin arasına katıldığında daha annesinin kucağında 15 günlük bir bebekti. Çocukluk yılları Sibirya bozkırlarında çok zor şartlar altında geçirdi. Orta öğrenimini burada tamamladı.

 

RUS ORDUSUNDA İLK MÜSLÜMAN TÜMEN KOMUTANI

 

1962 yılında Tambov Askeri Pilot Yüksek Okulu'ndan, 1966 yılında da Uzak Mesafe Uçakları Pilot ve Mühendis Yetiştirme Yüksek Okulu'ndan başarıyla mezun oldu. 1974 yılında Gagarin Hava Harp Akademisi'ni de bitiren Dudayev, 1. Sınıf pilot ve mühendis unvanını kazandı. S.S.C.B. hükümeti tarafından kendisine 12 madalya verildi. Tümgeneralliğe yükseldi. Sovyet tarihinde Stratejik Hava Kuvvetleri'nde Tümen Komutanı olmayı başaran ilk Müslüman olarak tarihe geçti.

 

“BAĞIMSIZLIK İÇİN SAVAŞANLARA BOMBA ATAMAM”

Çeçenistan Devlet Başkanı olmadan önce Baltık Cumhuriyetlerinde yaşanan bağımsızlık hareketlerini bastırmadığı için adı isyancı generale çıktı.

 

1989'da Estonya'da Stratejik Hava Kuvvetleri Filoları Komutanlığı'nda görev yaparken Baltık ülkelerinde başlayan bağımsızlık hareketlerinin kuvvet kullanılarak bastırılması için Moskova'dan emir aldı.

 

Ancak bu emri "yurdunun bağımsızlığı için mücadele eden bir halkın üstüne bomba atmam" diyerek yerine getirmedi.

 

Moskova bu itaatsizliği hazmedemedi ve Dudayev'e ceza olarak askeri birliği ile birlikte Grozni'ye sürgüne gönderildi. 1990 yılının Mayıs ayında görevinden istifa etti. 

 

ÇEÇEN ULUSAL KONGRESİ’NİN BAŞINA GEÇİYOR

 

Dudayev, Kasım 1990'da toplanan Çeçen Halkının Kurultayı'na davet edildi ve sonradan "Çeçen Ulusal Kongresi" adını alan bu halk meclisinin icra kurulu başkanlığına seçildi. 19-21 Ağustos 1991'de Gorbaçov'a karşı girişilen başarısız darbe teşebbüsü sırasında darbecilerin karşısında yer aldı. Akabinde, darbecilerle işbirliği yapan Çeçen-İnguş Cumhuriyeti Hükümeti'ni düşürmek için başlatılan halk hareketinin başına geçti.

 

OY REKORUYLA CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ

Demokratik güçler, aydınlar ve tüm Çeçen halkı kendisini destekledi. 27 Ekim 1991'de yapılan seçimlerde %85 oranında aldığı oyla Çeçenistan Cumhurbaşkanlığı'na seçildi. Rusya'nın 11 Aralık 1994 tarihinde Çeçenistan'a karşı başlattığı işgal ve soykırım hareketine karşı Cahar Dudayev, "Son Çeçen canını vermeden Ruslar ülkemize hakim olamaz" diyerek, halkına "Cihad" emrini verdi. Dudayev'in önderliğindeki Çeçen halkı, iki yıla yakın bir süre devam eden şanlı bir istiklal mücadelesi verdi. Sonunda Mayıs 1996'da Çeçenistan Ruslardan temizlenerek, Kafkas tarihine yeni bir altın sayfa eklendi. Cahar Dudayev, Rusya'nın 11 Aralık 1994 tarihinde Çeçenistan'a karşı başlattığı askeri harekete karşı halkına "Cihad" emrini verdi. Rusya'nın baskılarına karşı verilmiş emir Çeçen halkının ve diğer ülkelerden gelen direnişçilerin katkısıyla büyük bir mücadeleye dönüştü.

 

RUS FÜZESİYLE ŞEHİT EDİLDİ

 

O zamanlar Moskova’da ise Verhovniy Sovyet’in (eski Sovyet Parlamentosu) ortadan kaldırılması ve Devlet Duma’sının oluşturulması ile meşguldüler. 25 Mart 1994 tarihinde Duma şöyle bir karar çıkardı.

 

"Rusya federal organlarının Çeçenistan devlet organları ile siyasi ilişkilerin yoluna koyulması gerekiyor."

 

Buna eşzamanlı olarak Çeçenistan’ın bazı ilçelerinde Dudayev aleyhtarı muhalif gruplar güç kazanmaya başladı. Muhaliflere Kremlin tarafından her türlü maddi destek sağlanmaktaydı. Artan istihbarat akışı Rusların Dudayev'i tasfiyesini uygulamasını ve direnişi zaafa uğratma çabalarını gerçekleşmesini sağladı. 21 Nisan 1996 yılında Cohar Dudayev 1996'da Rus istihbarat örgütü FSB tarafından Rus savaş uçağından atılan füze ile şehid edildi.(Gazeteilksayfa.com)

 

Sn. Baysal MELEKOĞLU

21.04.2022

Okunma Sayısı: 753

Yorum Ekle

DİĞER HABERLER